ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਖਬੀਰ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਕਾਲੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉੱਤੇ ਲਾਈ ਗਈ ਧਾਰਮਿਕ ਤਨਖਾਹ ਪੂਰੀ ਕਰਕੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ‘ਤੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਕੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ।
ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਅਧਾਰਤ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤਿਕਰਮ ਵਜੋਂ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦਸ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਸੇਵਾ ਬਾਅਦ ਸੁਖਬੀਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਕਾਲੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਦੀ ਇੰਤਹਾ ਕਰ ਕੇ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ।
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਚੀ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਜਨਤਾ, ਇਸ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸੰਸਕਾਰੀ ਇਜ਼ਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ 2 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਗਿਆਨੀ ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਂ ਨੂੰ ਤਨਖਾਹ ਲਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਯਾਦ ਰਹੇ ਕਿ 2007 ਤੋਂ 2017 ਤੱਕ ਦਲ ਦੀ ਸਾਰੀ ਕੈਬਨਟ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਵਾਦੀ ਫੈਸਲਿਆਂ ਜਥੇਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਲਾਈ ਗਈ।
ਇਹ ਸਾਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸੰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਸਮਿਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਬਖਸ਼ਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੀਡਰ ਜਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕਚਹਿਰੀ ਚ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋਣਗੇ ਤਾਂ ਲੋਕ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਗੇ ਜਾਂ ਦੁਰਕਾਰਨਗੇ ਇਹ ਵੱਡਾ ਸਵਾਲ ਹੈ।
ਪਰ, ਕੀ ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਿਰਫ ਧਾਰਮਿਕ ਤੱਥਾਂ ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸੀ ਜਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਰ ਦੀ ਘਟਨਾ ਵੱਧ ਸੀ? ਇਹ ਬਹਿਸ ਜਾਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਜੇ ਵੀ ਖਤਰੇ ਵਿਚ ਹੈ।
ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਾਲ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਦਲ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਪੱਖੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਦੂਜੇ ਪੱਖੋਂ ਇਸ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਰਥ ਵੀ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਅਸਰ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘਟਿਆ ਹੈ, ਇਹ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਾਦਲ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਆਸਰਾ ਬਣੇਗੀ ਕਿ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਸਵਾਲ ਹੱਲ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ।
ਜਥੇਦਾਰ ਰਘਬੀਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਆਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਆਖਿਆ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਗਲਤੀਆਂ 2007 ਤੋਂ 2017 ਤੱਕ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲ ਅਲਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਅਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਘਟਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਵਾਦਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਆਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਾਖ਼ ਮਲੀਆ ਮੇਟ ਹੋ ਗਈ।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਧਾਰਮਿਕ ਸਜ਼ਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਕਾਲੀ ਆਗੂ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਚ ਆਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਕਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਲੋਕ ਪਿਛਲੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣਗੇ ਜਾਂ ਨਹੀ।