ਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕੋਝੀਕੋਡ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਵੀ ਸੁਚੇਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੋਝੀਕੋਡ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ 9 ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਦੀ ਮੌਤ ਅਮੀਬਿਕ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘਾਤਕ ਬੀਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗਰਮ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸਰੋਤਾਂ – ਜਿਵੇਂ ਨਦੀਆਂ, ਝੀਲਾਂ ਅਤੇ ਝਰਨੇ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇਕ “ਦਿਮਾਗ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਅਮੀਬਾ” ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਰੋਗਾਣੂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮ੍ਰਿਤਕ ਨੂੰ 13 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਕੋਝੀਕੋਡ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਰੈਫਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿਗੜ ਗਈ। ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ 14 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਲੜਕੀ ਦੀ ਜਾਨ ਨਹੀਂ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੀ। ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਅਮੀਬਿਕ ਇਨਸੇਫਲਾਈਟਿਸ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ।
ਇਹ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਰਲੱਭ ਪਰ ਘਾਤਕ ਦਿਮਾਗੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਅਮੀਬਿਕ ਮੈਨਿਨਜੋਏਂਸੇਫਲਾਈਟਿਸ (PAM) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੈਗਲਰੀਆ ਫਾਉਲੇਰੀ ਨਾਮਕ ਇੱਕ-ਸੈੱਲ ਵਾਲੇ ਅਮੀਬਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਗਰਮ ਅਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਵਧਦਾ-ਫੁੱਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਮੀਬਾ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਤੈਰਾਕੀ, ਗੋਤਾਖੋਰੀ ਜਾਂ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨੱਕ ਧੋਣ ਵੇਲੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਦਿਮਾਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਟਿਸ਼ੂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਰਲ ਵਿੱਚ ਦਿਮਾਗ਼ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਅਮੀਬਾ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਮੀਬਾ 46 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਿਉਂਦਾ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਗਰਮੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੋਰ ਵੀ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।